Λόγοι που οδήγησαν στην ανάπτυξη των μαθηματικών
Τα μαθηματικά δημιουργήθηκαν για τις ανάγκες πρακτικής διαχείρισης στο πλαίσιο της ‘αναδιανεμητικής οικονομίας’, η οποία τελούσε υπό τη διεύθυνση του Ιερατείου. Συγκεκριμένα, αυτή περίπου την εποχή δημιουργήθηκε στη Μεσοποταμία η γραφή. Σημαντικότερο κίνητρο γι' αυτή την επινόηση, η οποία άλλαξε τη ροή των εξελίξεων και επηρέασε αφάνταστα τον ανθρώπινο πολιτισμό, πρέπει να ήταν οι ανάγκες για καταγραφή προϊόντων και εργασιών και για εκτέλεση υπολογισμών. Μέχρι τότε μοναδική μέθοδος διατήρησης αρχείων ήταν η απομνημόνευση των εμπορικών συμφωνιών και των αγοραπωλησιών εδαφών και προϊόντων από τους ιερείς και τους όποιους κρατικούς (βασιλικούς) υπαλλήλους. Από την εποχή που διευρύνθηκαν η παραγωγή και το εμπόριο, ήταν επιτακτική η εξεύρεση μεθόδων δημιουργίας αρχείων. Είναι προφανές ότι κάθε τοπικός ιερέας ή διοικητικός υπάλληλος διατηρούσε μια λίστα με σημάδια, μάλλον σε κάποιο προστατευμένο αντικείμενο, π.χ. στον τοίχο της αποθήκης, περίπου όπως καταγράφουν τις μέρες οι φυλακισμένοι.
Στη Μεσοποταμία καταγράφονταν σε κεραμικές πλάκες οι αριθμοί και τα είδη των οικόσιτων ζώων, καθώς και οι αγροτικές εκτάσεις που άλλαζαν ιδιοκτήτες κατά τις αγοραπωλησίες. Τέτοιες κεραμικές πλάκες έχουν βρεθεί κατά χιλιάδες και αποτελούν κατά κάποιο τρόπο αρχεία απογραφής και συμβόλαια μεταβιβάσεων. επρόκειτο δηλαδή για τις πρώτες λειτουργίες στατιστικής και υποθηκοφυλακείου στον ανθρώπινο πολιτισμό! Η γραφή αυτή αποτελείτο αρχικά από σημάδια, τα οποία εξελίχθηκαν σταδιακά σε σύμβολα με μορφή σφήνας, γι' αυτό και ο χαρακτηρισμός σφηνοειδής γραφή. Από κάποια εποχή και μετά κωδικοποιήθηκαν αυτά τα σύμβολα και απέκτησαν φωνητική αξία. Έτσι έγινε σταδιακά δυνατή η καταγραφή του λόγου.
Οι Σουμέριοι κατασκεύασαν επίσης πανύψηλα οικοδομήματα, όπως για παράδειγμα οι ιδιότυποι βαθμιδωτοί ναοί τους, τα ζιγκουράτ. Τα ζιγκουράτ αποτέλεσαν τη χαρακτηριστικότερη αρχιτεκτονική ιδιοτυπία των Σουμερίων, καθώς και όλων των μρταγενέστερων Μεσοποταμίων. Αποτελούνταν από επάλληλες ψηλές πλατφόρμες, κάθε μια από τιδ οποίες ήταν μικρότερων διαστάσεων από την προηγούμενη της, σε τρόπο που το τελικό σχήμα του οικοδομήματος να είναι πυραμιδωτό.
Το ιερό, όπου τοποθετούνταν το άγαλμα του θεού, χτιζόταν στην ψηλότερη πλατφόρμα.
Το εσωτερικό των ζιγκουράτ ήταν συμπαγείς μάζες τούβλων. Οι προσόψεις κάθε πλατφόρμας, κατασκευασμένες με ψημένα τούβλα, σχημάτιζαν κάθετες διαδοχικές εσοχές και εξοχές σε τακτά διαστήματα, που έδινα μεγαλύτερη ένταση στο ύψος και οδηγούσαν το μάτι ψηλά στο ιερό.
Ακόμη, για να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους των πλημμυρών από τη μια και να εμποδίζουν τη μετατροπή των άνυδρων περιοχών σε ερήμους από την άλλη, οι Σουμέριοι από ασύλληπτα πρώιμες εποχές επινόησαν και πραγματοποίησαν καταπληκτικά αρδευτικά έργα. Κατασκεύασαν ένα μεγάλο αριθμό από κανάλια, υδατοφράχτες, δεξαμενές και δίκτυα από αυλάκια, με τα οποία εξουδετέρωσαν την ορμητικότητα των πλημμυρισμένων ποταμών και διοχέτευαν τα νερά τους, με όλη την πλούσια λάσπη που κουβαλούσαν, στα άνυδρα και άγονα μέρη, μετατρέποντας τα σε εύφορα και παραγωγικά αγροκτήματα. O τομέας στον οποίο η τεχνολογική ανάπτυξη των Σουμερίων αφήνει την ανθρωπότητα κατάπληκτη, είναι αυτός της άρδευσης. Σε εποχές εξαιρετικά πρώιμες, όπως γύρω στο 3000 και στο 2000 π.Χ., κατασκεύασαν δεξαμενές και φράγματα, έσκαψαν κανάλια, δημιούργησαν ένα εκτεταμένο δίκτυο αρδευτικών αυλάκων, προχώρησαν ακόμη και σε εκτροπές της ροής των ποταμών, όπως αναφέραμε και προηγουμένως.
Τέτοια έργα βέβαια, τόσο για την κατασκευή τους όσο και για τη συντήρησή τους απαιτούσαν εμπειρία και γνώση, που όπως φαίνεται διέθεταν πλούσια οι Σουμέριοι.
Στη Μεσοποταμία καταγράφονταν σε κεραμικές πλάκες οι αριθμοί και τα είδη των οικόσιτων ζώων, καθώς και οι αγροτικές εκτάσεις που άλλαζαν ιδιοκτήτες κατά τις αγοραπωλησίες. Τέτοιες κεραμικές πλάκες έχουν βρεθεί κατά χιλιάδες και αποτελούν κατά κάποιο τρόπο αρχεία απογραφής και συμβόλαια μεταβιβάσεων. επρόκειτο δηλαδή για τις πρώτες λειτουργίες στατιστικής και υποθηκοφυλακείου στον ανθρώπινο πολιτισμό! Η γραφή αυτή αποτελείτο αρχικά από σημάδια, τα οποία εξελίχθηκαν σταδιακά σε σύμβολα με μορφή σφήνας, γι' αυτό και ο χαρακτηρισμός σφηνοειδής γραφή. Από κάποια εποχή και μετά κωδικοποιήθηκαν αυτά τα σύμβολα και απέκτησαν φωνητική αξία. Έτσι έγινε σταδιακά δυνατή η καταγραφή του λόγου.
Οι Σουμέριοι κατασκεύασαν επίσης πανύψηλα οικοδομήματα, όπως για παράδειγμα οι ιδιότυποι βαθμιδωτοί ναοί τους, τα ζιγκουράτ. Τα ζιγκουράτ αποτέλεσαν τη χαρακτηριστικότερη αρχιτεκτονική ιδιοτυπία των Σουμερίων, καθώς και όλων των μρταγενέστερων Μεσοποταμίων. Αποτελούνταν από επάλληλες ψηλές πλατφόρμες, κάθε μια από τιδ οποίες ήταν μικρότερων διαστάσεων από την προηγούμενη της, σε τρόπο που το τελικό σχήμα του οικοδομήματος να είναι πυραμιδωτό.
Το ιερό, όπου τοποθετούνταν το άγαλμα του θεού, χτιζόταν στην ψηλότερη πλατφόρμα.
Το εσωτερικό των ζιγκουράτ ήταν συμπαγείς μάζες τούβλων. Οι προσόψεις κάθε πλατφόρμας, κατασκευασμένες με ψημένα τούβλα, σχημάτιζαν κάθετες διαδοχικές εσοχές και εξοχές σε τακτά διαστήματα, που έδινα μεγαλύτερη ένταση στο ύψος και οδηγούσαν το μάτι ψηλά στο ιερό.
Ακόμη, για να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους των πλημμυρών από τη μια και να εμποδίζουν τη μετατροπή των άνυδρων περιοχών σε ερήμους από την άλλη, οι Σουμέριοι από ασύλληπτα πρώιμες εποχές επινόησαν και πραγματοποίησαν καταπληκτικά αρδευτικά έργα. Κατασκεύασαν ένα μεγάλο αριθμό από κανάλια, υδατοφράχτες, δεξαμενές και δίκτυα από αυλάκια, με τα οποία εξουδετέρωσαν την ορμητικότητα των πλημμυρισμένων ποταμών και διοχέτευαν τα νερά τους, με όλη την πλούσια λάσπη που κουβαλούσαν, στα άνυδρα και άγονα μέρη, μετατρέποντας τα σε εύφορα και παραγωγικά αγροκτήματα. O τομέας στον οποίο η τεχνολογική ανάπτυξη των Σουμερίων αφήνει την ανθρωπότητα κατάπληκτη, είναι αυτός της άρδευσης. Σε εποχές εξαιρετικά πρώιμες, όπως γύρω στο 3000 και στο 2000 π.Χ., κατασκεύασαν δεξαμενές και φράγματα, έσκαψαν κανάλια, δημιούργησαν ένα εκτεταμένο δίκτυο αρδευτικών αυλάκων, προχώρησαν ακόμη και σε εκτροπές της ροής των ποταμών, όπως αναφέραμε και προηγουμένως.
Τέτοια έργα βέβαια, τόσο για την κατασκευή τους όσο και για τη συντήρησή τους απαιτούσαν εμπειρία και γνώση, που όπως φαίνεται διέθεταν πλούσια οι Σουμέριοι.